تاثیر آزادی اقتصادی بر ت سع بخص با کی ایراى

Transcription

1 فصل اه هذلسازی اقتصادی )سال ن ضوار 5»پیاپی 63«تابستاى 7>46 صفحات 99-:7( 4 تاثیر آزادی اقتصادی بر ت سع بخص با کی ایراى اب الفضل ضا آبادی تبضید زضیبفت: 94/03/5 راضی دا ری کیص تبضید پصیط: 94/06/23 چکیذ اظ ه نتطیي اثؼبز ت ؾؼ هبلی ثرف ثب ىی اؾت و تبحیط ث ؾعایی زض فطآی س تز یع پؽا ساظ ب ق بؾبیی فطنت بي ؾطهبی گصاضي هت عؾبظي ضیؿه زاضز. آظازي التهبزي ػبهل تؼییيو س زض ر ت ت ؾؼ ثرف ثب ىی اؾت و افعایف زضر آظازي التهبزي ظهی ضا ثطاي تز یع ه بثغ هبلی تم یت حؽ ؾپطز گصاضي ثب ىی زض ػو م افطاز ربهؼ سایت ؾطهبی بي ا سن آ بى ث ؾوت فؼبلیت بي ت لیسي فطا ن هی وبیس. اظ ایيض زض ایي ه بلؼ ث ثطضؾی تبحیط قبذم آظازي التهبزي ثط ت ؾؼ ثرف ثب ىی ایطاى ی ز ض ظهب ی پطزاذت هیق ز. تبیذ ه بلؼ كبى هیز س آظازي التهبزي ضاث هخجت هؼ بزاضي ثب ت ؾؼ ثرف ثب ىی زاضز. نچ یي ثطاؾبؼ تبیذ ترویي تبحیط زاضایی بي ذبضری ثب ه هطوعي ث پبی پ لی طخ ؾ ز الؼی ثط ت ؾؼ ثرف ثب ىی هخجت هؼ بزاض اؾت. تبحیط ثس ی ثرف ز لتی ث ثب ه هطوعي ث پبی پ لی یع ه فی هؼ بزاض اؾت. طبق ب ذی G2, G24, G38 =JEL اشگاى کلیذی: قبذم آظازي التهبزي زاضایی بي ذبضری ثب ه هطوعي پبی پ لی طخ ؾ ز الؼی ثس ی ثرف ز لتی ث ثب ه هطوعي. ایي همبل ثطگطفت اظ پبیبى به وبضق بؾی اضقس ضايی زا ضي ویف ثب ضا وبیی اث الف ل قب آثبزي زض زا كگب ث ػلی ؾی ب اؾت. زا كیبض التهبز زا كگب ث ػلی ؾی ب وساى ) یؿ س ي هؿئ ل( پؿت الىتط یىی: زا كز ي وبضق بؾی اضقس التهبز زا كگب ث ػلی ؾی ب پؿت الىتط یىی: shaabadia@gmail.com r.davarikish@gmail.com

2 فصل اه هذلسازی اقتصادی )سال ن ضوار 5»پیاپی 63«تابستاى 7>46( 7; 4. هقذه ت ؾؼ هبلی فطآی سي اؾت و ی آى افطاز ربهؼ لبثلیت زؾتطؾی اضظاى لیوت ث اثعاض ب ذسهبت ثبظاض ب اؾ بي هبلی ضا پیسا هیو س زض یه ثبظاض هبلی ت ؾؼ یبفت ان ل آظازي ا تربة قفبفیت ا الػبت ث زضؾتی ضػبیت هیق ز ػطي و سگبى تمبيبو سگبى ذسهبت هبلی هیت ا س زض ووبل آظازي آگب ی ذسهت ه ضز ظط ذ ز ضا ثرط س یب ثفط ق س )ل یي.)2004 ث بثطایي ت ؾؼ هبلی ظطفیت لبثل ت ر ی زاضز و اؾتفبز وبضآهس ه بثك ثب آى ظطفیت هیت ا س آى ضا ثبظ ي ضقس ت ؾؼ گطزا س. زض حمیمت ت ؾؼ ثرف هبلی هف هی اؾت ربهغ و زض قف ثؼس هرتلف ت ؾؼ ثرف ثب ىی ت ؾؼ ثرف غیطثب ىی ت ؾؼ ثرف پ لی ؾیبؾتگصاضي پ لی همطضات ظبضت ثب ىی ثبظ ث زى ثرف هبلی هحی بزي تؼطیف هیگطزز. ت ؾؼ ثرف ثب ىی ث ػ اى یىی اظ اثؼبز ت ؾؼ ثرف هبلی مف ه وی زض تم یت حؽ ؾپطز گصاضي زض ػو م افطاز ربهؼ ت لیسي ایفب هیو س. ث بثطایي ثطاي زؾتیبثی ث ا طم بي ت ؾؼ التهبزي وك ض ثطاي سایت ؾطهبی بي ا سن آ بى ث ؾوت فؼبلیت بي ظبم ثب ىی وبضآهس ث ػ اى یىی اظ ه نتطیي ثبیس ت ر ذبنی ث ػ اهل تؼییيو س آى و ز. التهبززا بى بزگطا افع ى ثط ػ اهل التهبزي ػ اهل غیطالتهبزي ظیط قبذم آظازي التهبزي ضا اظ وب بل بي ه ن ایزبز ثؿتط ه بؾت ر ت ایزبز ا گیع فؼبالى التهبزي زض گؿتط ثبظاض بي هبلی مف تؼییيو س اي زض تط یذ ثرف ثب ىی هیزا س )قب آثبزي حوطي 203(. ثطضؾی تبضیری ه ا غ اضتمبء ظبم ثب ىی بظط ثط ایي ه لت اؾت و ث ج ز قبذم آظازي التهبزي زض ر اهغ مف تؼییيو س اي زض ؾپطز گصاضي اقربل حمیمی حم لی زض ثب ه ب ه ؾؿبت اػتجبضي غیطثب ىی زاضز. جك تحمیمبت ا زبم قس هیت اى ثیبى زاقت وك ض بیی و زاضاي ظبم لب ی وبضآهس اه یت حم ق هبلىیت پ ل ؾبلن آظازي تزبضي ت ظین ه بؾت ل ا یي ثبظاض اػتجبضي ثبظاض یط ي وبض وؿت وبض ثب حزن پبیی ی اظ فؼبلیت بي ز لت هیثبق س ثرف ثب ىی هیت ا س ثؿتط ه بؾت ضا ثطاي ا گیع ؾپطز گصاضي زض ثرف ثب ىی زض پؽ آى ه جغ ه بؾت ثطاي تبهیي ر ؾطهبی گصاضي بي ثرف غیطز لتی فطا ن آ ضز ظیطا ثب ث ج ز قبذم آظازي التهبزي ظهی ثطاي افعایف ؾطهبی گصاضي زض بیت افعایف ؾپطز گصاضي زض ثرف ثب ىی فطا ن هیق ز. R. Levine

3 7< تاثیر آزادی اقتصادی بر ت سع بخص با کی ایراى ث بثطایي ت ؾؼ ثرف ثب ىی زض وك ض بي زضحبل ت ؾؼ ث یػ ایطاى ت ب ظهب ی ر ز ذ ا س زاقت و ایي وك ض ب ت ر ذ ز ضا ث ؾ ي ث ج ز قبذم آظازي التهبزي ؾ ق ز س. ثب ایي و ه بلؼبت هتؼسزي زض ذه ل ػ اهل تؼییيو س ت ؾؼ ثرف ثب ىی ایطاى ن ضت گطفت اؾت اهب تبو ى ه بلؼبت ربهؼی زض ذه ل تبحیط هتغیط بي بزي ث یػ قبذم آظازي التهبزي ثب ر ز مف تؼییيو س آى ن ضت گطفت اؾت. ث بثطایي ق بذت ضاث قبذم آظازي التهبزي ثب ت ؾؼ ثرف ثب ىی زض التهبز ایطاى يط ضي ث ظط هیضؾس. ثط ایي اؾبؼ ه بلؼ حبيط ث ثطضؾی ضاث قبذم آظازي التهبزي ثط قبذم بي ت ؾؼ ثرف ثب ىی ایطاى )ثس ی بي ثرف غیطز لتی ث هزو ع ثس ی بي ثرف ز لتی غیطز لتی زاضایی بي ثب ه بي تزبضي ترههی ث ول زاضایی بي ؾیؿتن ثب ىی( ی ز ض پطزاذت اؾت. ث بثطایي زض ازاه ث اضای پیكی تحمیك زض ذه ل تبحیط قبذم آظازي التهبزي ثط ػولىطز ثرف ثب ىی پطزاذت ؾپؽ ث هسل تزعی تحلیل تبیذ ترویي پطزاذت هیق ز زض پبیبى یع روغث سي پیك بز بیی ر ت اضتمبء ثرف ثب ىی اضای گطزیس اؾت. 5. ادبیات ه ض ع ؾیؿتن هبلی اظ ثبظاض ب اثعاض ب هحه الت هبلی هت ػی تكىیل قس اؾت. ثبظاض بي هبلی ظیف وب ف عی بي هجبزالتی ا الػبتی ػولیبتی ضا ثط ػ س زاض س اظ ایي ضا پؽا ساظ بي ربهؼ ضا ث ؾوت پطثبظز تطیي پط غ بي ؾطهبی گصاضي سایت هیو س. ث بثطایي ؾیؿتن بي هبلی وبضآهس هیت ا س اظ طیك وؿت ا الػبت زضثبض فطنت بي ؾطهبی گصاضي تزویغ تز یع پؽا ساظ ب ظبضت ثط ؾطهبی گصاضي ب اػوبل حبوویت قطوتی تؿ یل هجبزل وبال ب ذسهبت ت ظیغ هسیطیت ضیؿه ثب وب ف عی بي هجبزل وؿت تحلیل ا الػبت ه رت ترهیم ث تط ه بثغ زض بیت ه زط ث ضقس التهبزي هؿتوط ثبحجبت ق س )قب آثبزي فؼلی 389(. ػال ثط آى ظبم ثب ىی یع ث ػ اى یىی اظ ه نتطیي اثعاض بي ثرف هبلی مف ثؿیبض ولیسي ثیثسیل زض ت ؾؼ ثرف هبلی زاضز و ثب فطا ن و زى قطای ثطاي ؾپطز گصاضي ث ق بؾبیی تبهیي هبلی وبضفطهبیب ی و ثیكتطیي قب ؽ ضا ثطاي ت لیس هحه الت رسیس یب ارطاي طح بي اثتىبضي زاض س ه رت تم یت حؽ ؾپطز گصاضي زض ػو م افطاز ربهؼ هیق ز. گط ی اظ ظطی پطزاظاى ث ه ظ ض زؾتیبثی ث ثرف هبلی ت ؾؼ یبفت ت ر ذبنی ثط ق بؾبیی ػ اهل

4 فصل اه هذلسازی اقتصادی )سال ن ضوار 5»پیاپی 63«تابستاى 7>46( 83 هحطن ت ؾؼ ثرف ثب ىی و ز ا س و آى ػ اهل ضا هیت اى ث ز زؾت ػوس التهبزي هب س ضقس التهبزي ت ضم زضر ثبظ ث زى التهبز حؿبة ؾطهبی ػ اهل غیطالتهبزي هب س ػ اهل بزي اظ رول قبذم آظازي التهبزي تمؿینث سي و ز. قبذم آظازي التهبزي اظ اثتساي ؾبل ت ؾ اوط فطیسهي زض یه ز ض اظ ؾوی بض بیی و ثط ؾ زف آظازي التهبزي هتوطوع ث ز 4 3 ه طح قس. چ سیي هحمك ثطرؿت اظ رول ثىط ضث یع ی ؾبل بي قبذم بي آظازي التهبزي ضا ه ضز تزعی تحلیل لطاض زاض س زض بیت ث ایي تیز ضؾیس س و ا ؿزبم ؾیبؾت ب ػ اهل بزي یه وك ض ضا ثبیس ثب قبذم آظازي التهبزي ه ضز ؾ زف لطاض زاز. قبذم آظازي التهبزي قبهل قبذم ا ساظ ز لت هبلىیت 5 )SG( ؾبذتبض لب ی اه یت حم ق ; 7 9 )LS( زؾتطؾی ث پ ل ؾبلن )SM( آظازي تزبضت ثیيالوللی )FT( همطضات ثبظاض اػتجبضي وبض وؿت وبض قب آثبزي حوطي 0 < )REG( اؾت. بفط )203( چ ضتبضیؽ وىبضاى )203( 2 )203( ل وىبضاى )200( قبذم آظازي التهبزي ضا ث ػ اى یىی اظ ه نتطیي ػ اهل تؼییيو س ت ؾؼ ثرف ثب ىی زض وك ض بي زض حبل ت ؾؼ هیزا س و ثب ر ز توبم تال بیی و زض ثط به ضیعي بي التهبزي ا زبم قس اؾت لی ؿجت ث وك ض بي ت ؾؼ یبفت زض ذه ل تز یع ه بثغ هبلی تم یت حؽ ؾپطز گصاضي ثب ىی زض ػو م افطاز ربهؼ ثطاي سایت ؾطهبی بي ا سن آ بى ث ؾوت فؼبلیت بي ت لیسي اظ ه لؼیت ه بؾجی ثطذ ضزاض یؿت. ث بثطایي پبییي ث زى زضر قبذم آظازي التهبزي وك ض بي زض حبل ت ؾؼ یىی اظ ه نتطیي ػ اهل ه حط ثط ت ؼیف ػولىطز ثرف ثب ىی اؾت. اظ قبذم بي انلی آظازي التهبزي ه حط ثط ت ؾؼ ثرف ثب ىی هیت اى ث ا ساظ ز لت ؾبذتبض لب ی حم ق هبلىیت اقبض و ز و اظ یه طف ثب وب ف حزن فؼبلیت ز لت آظاز قسى ثركی اظ ه بثغ هبلی قب س افعایف حزن F. A. Walker 2 M. Friedman 3 G. Becker 4 W. North 5 Government Size 6 Property Rights 7 Sound Money 8 Trade Freedom 9 Regulation 0 R. W. Hafer G. E. Chortareas et al 2 S. W. Low et al

5 84 تاثیر آزادی اقتصادی بر ت سع بخص با کی ایراى فؼبلیت ثرف ذه نی ثب ضیؿه ووتط ذ ا ین ث ز. زض حمیمت ثب وب ف ا ساظ هبلىیت ز لت زض ح ظ ثرف ثب ىی ث ط ضي ایي ثرف افعایف یبفت )و ضاي 20( ظهی ثطاي افعایف فؼبلیت بي التهبزي فطا ن قس زض پؽ آى حؽ پؽا ساظ ؾپطز گصاضي زض آ ب تم یت هیگطزز. ػال ثط آى اظ زیسگب ت ؾؼ اي ؾیبؾی هیعاى زذبلت ا ساظ فؼبلیت ز لت تبحیط هخجت ثط ت ؾؼ هبلی زاضز. زض زیسگب 2 ت ؾؼ اي رطؾچ ىطهي )962( ثطایي ثب ض اؾت و ز لت هیت ا س ثب غلج ثط قىؿت ثبظاض اظ طیك وب ف عی افعایف زؾتطؾی ث ه بثغ هبلی ظهی ضا ثطاي ؾپطز گصاضي زض ثب ه ب فطا ن 3 آ ضز. زض زیسگب ؾیبؾی یع و ض بي )979( هؼتمس اؾت ز لت ثب پیگیطي ا ساف ؾیبؾی ذ ز و هت بلى ثب ه بفغ ز لتی اؾت هیت ا س ث تبیذ ه ل ة ووتط زض ثرف هبلی ه زط ق ز و ثیكتط زض التهبز وك ض بي ثب حم ق هبلىیت يؼیف ایي اهط ه زط ث افعایف بوبضآهسي اظ طیك افعایف حبقی ؾ ز عی ؾطثبض قس حؽ ؾپطز گصاضي زض افطاز ضا و ض هیو س. ثطاؾبؼ ایي قبذم گبهی و هربضد ز لت ؿجت ث هربضد افطاز ذب اض ب قطوت ب افعایف یبثس تهوینگیطي ز لتی ربیگعیي ا تربة فطزي قس آظازي التهبزي تملیل هییبثس. ث بثطایي ط چ ؾ ن هربضد ههطفی ز لت ؾ ن ؾطهبی گصاضي ز لت پطزاذت بي ا تمبلی یبضا ب ؾ ن زضآهس بي فتی زض عی بي ز لت ثبالتط ثبقس ا گیع ثرف ذه نی ثطاي فؼبلیت زض ثرف ت لیسي وب ف هییبثس ظهی ثطاي افعایف وؿطي ث زر ز لت فطا ن قس ز لت ثطاي ضفغ وؿطي ث زر ث اؾتمطاو اظ طیك ثب ه هطوعي السام هی وبیس. افعایف ه بلجبت ثب ه هطوعي اظ ز لت یع ه زط ث افعایف پبی پ لی حزن مسی گی قس زض پؽ آى ه بثغ ثرف ثب ىی ثطاي اػتجبضز ی افعایف هییبثس ظهی ضا ثطاي ت ؾؼ ثرف ثب ىی فطا ن هیآ ضز. اظ طف زیگط ؾبذتبض لب ی ثب ل ا یي همطضات قفبف ض اى اه یت حم ق هبلىیت ثب ث ج ز ترهیم زاضایی ب قطای ضا ثطاي زؾتیبثی ث زاضایی ب اهىبى ض ز زاضایی ب ث ثبظاض بي هبلی افعایف تزویغ ؾطهبی بي و چه زض طح بي ثعضي زض بیت ت ؾؼ ثرف ثب ىی فطا ن هی وبیس قیرب ی.) ؾحبثی وىبضاى )ؾالیؿب ؽ ال یي A. Cooray 2 A. Gerschenkron 3 J. Kornai 4 S. Claessans & L. Laeven

6 فصل اه هذلسازی اقتصادی )سال ن ضوار 5»پیاپی 63«تابستاى 7>46( 85 ث بثطایي ا ساظ فؼبلیت ز لت ؾبذتبض لب ی ه بؾت اه یت حم ق هبلىیت مف ثؿیبض تؼییيو س اي زض ت ؾؼ ثرف ثب ىی زاضز. نچ یي ذب ط كبى هیگطزز زؾتطؾی ث پ ل ؾبلن تبحیط ث ؾعایی ثط ػولىطز ثرف ثب ىی زاضز ث ضي و ؾپطز گصاضاى زض وك ض بیی ثب ؾیبؾت ب بز بي ه بؾت ت ضم پبییي ثب ا وی بى ذب ط ثیكتطي زض ر ت ترهیم ؾطهبی ذ ز ثطاي ؾپطز گصاضي زض ثرف ثب ىی السام هی وبی س ه زط ث افعایف ػطي ه بثغ هبلی زض بیت ت ؾؼ ثرف ثب ىی هیق س )چ ضتبضیؽ وىبضاى 203 قب آثبزي حوطي.)203 آظازي تزبضي یع یىی اظ ػ اهل ه ن تبحیطگصاض ثط ػولىطز ثرف ثب ىی زض ؾطاؾط ر بى اؾت و اظ قبذم هطوت هحس زیت بي تؼطف اي غیطتؼطف اي ه حط ثط نبزضات اضزات تكىیل قس اؾت. حبل اگط ایي هحس زیت ب ثط ض ز ذط د ػ اهل ت لیس اػوبل گطزز ؾجت وب ف ػطي افعایف لیوت وب ف تمبيب وبال ذسهبت ه ضز ظط وب ف ؾ زآ ضي ثرف ت لیسي زض بیت ه زط ث ػسم زؾتیبثی ث زاضایی ب وب ف ػطي ه بثغ هبلی ت ؾ افطاز ربهؼ زض ثرف ثب ىی هیق ز 2008 زاییوطینظاز ثرت 392 )ثبلتبری وىبضاى.)389 ضاؾتی ت ظین ثبظاض یط ي وبض ف بي وؿت وبض ي اث ثبظاض اػتجبضات ثب ایزبز یط بي ثبظاضي و ت ا بیی ذلك ارطا پبیبى زازى ث یه حطف ضا ثس ى ل ا یي ثبظزاض س هحس زو س ض ز ث ف بي وؿت وبض زاض س ثب فطا ن و زى قطای ی هب س اهىبى ضلبثت ثب ه بي زاذلی ذبضری افعایف زضنس پؽا ساظ زض ثب ه بي ذه نی... ظهی ضا ثطاي ؾطهبی گصاضي ثب تؿ یل هجبزل وبال ذسهبت افعایف ؾپطز گصاضي ضلبثتپصیطي ث ط ضي ػ اهل ت لیس فطا ن هی وبیس. ث بثطایي ت ظین ل ا یي ثبظاض اػتجبضات یط ي وبض ف بي وؿت وبض یع مف ولیسي زض ت ؾؼ ثرف ثب ىی زاضز )قب آثبزي حوطي 203 ضاؾتی 389(. زض ازاه ثطذی اظ ه بلؼبت ا زبم قس زض ظهی ت ؾؼ هبلی زض لبلت رس ل هرتهط اقبض گطزیس اؾت. ض )( ث B. H. Baltagi et al

7 86 تاثیر آزادی اقتصادی بر ت سع بخص با کی ایراى جذ ل 4. هر ری بر هطالعات تجربی ت سع بخص با کی ردیف ام یس ذگاى د ر کط ر ای ه رد هطالع هتغیر ای هستقل تایج ؾ فیبى قب حجیت اهلل وك ض هبلعي آظازي التهبزي آظازي التهبزي احط هخجت ثط ػولىطز ثرف ثب ىی زاضز. )203( وك ض ه ترت بفط آظازي التهبزي آظازي التهبزي ضاث هخجت هؼ بزاضي ثب ت ؾؼ هبلی زاضز. )203( وك ض ػ چ ضتبضیؽ وىبضاى اتحبزی اض پب آظازي التهبزي آظازي هبلی زضر ثبالیی اظ آظازي التهبزي ه زط ث ث ج ز ػولىطز ثرف ثب ىی هیگطزز. )203( قب آثبزي حوطي وك ض بي ه ترت زضحبلت ؾؼ ت ؾؼ یبفت قبذم آظازي التهبزي ت لیس بذبلم زاذلی ؾطهبی ثب ه ب ث هزو ع زاضایی ب ام بي به فك ث ول ام تبحیط قبذم آظازي التهبزي ثط ؾ ز ثرف ثب ىی زض ط ز گط وك ض بي ه ضز ه بلؼ هخجت هؼ بزاض اؾت. )203( ل وىبضاى وك ض بي ه ترت آؾیبي قطلی آظازي التهبزي اضتجب ثیي آظازي التهبزي ت ؾؼ ثرف ثب ىی هخجت هؼ بزاض اؾت. )200( التهبز ه ترت و ضاي ا ساظ ویفیت ز لت افعایف ویفیت ز لت ه كب لب ی تبحیط هخجت ثط ا ساظ وبضایی ثرف هبلی زاضز. )20( 6 ثبظ ث زى تزبضي ثبظ ث زى تزبضي مف ثؿیبض ه وی زض تؼییي ؾ ح ت ؾؼ هبلی زاضز ث ضي و ایي ضاث زض ثل سهست هخجت زض و تب هست ه فی اؾت وك ض وین 2 وىبضاى )200( 7 ثبظ ث زى هبلی ثبظ ث زى هبلی تزبضي اظ ػ اهل ثبلتبری وىبضاى وك ض بي ت ؾؼ ثبظ ث زى تزبضي زضآهس تؼییيو س ثط ت ؾؼ ثرف ثب ىی 8 یبفت ؾطا اؾت. )2008( F. Sufian & M. Shah Habibullah 2 D. H. Kim et al

8 فصل اه هذلسازی اقتصادی )سال ن ضوار 5»پیاپی 63«تابستاى 7>46( 87 ردیف ام یس ذگاى د ر کط ر ای ه رد هطالع هتغیر ای هستقل تایج وك ض بي ه ترت زض حبل ت ؾؼ حم ق هبلىیت ضقس التهبزي ضقس التهبزي ثب فطا ن و زى قطای زؾتیبثی ث زاضایی ب ظهی ضا ثطاي اضتمبء ت ؾؼ هبلی فطا ن هی وبیس. ؾالیؿب ؽ ال یي )2003( 9 ضقس طخ اضظ حمیمی طخ ضقس تؿ یالت اػ بیی ث ثرف غیطز لتی طخ ضقس ت لیس بذبلم زاذلی حمیمی طخ ضقس لیوت هتغیط بي هؿتمل هصو ض ه زط ث احتوبل ل ع ثحطاى بي زض ایطاى اؾت. ثب ىی وك ض ایطاى ظاضػی وویزب ی )394( 0 هؿىي ضقس هیب گیي طخ ث ط حمیمی حىوطا ی ذ ة ا ساظ ز لت طخ ت ضم زضاهس ؾطا د ثبظث زى تزبضي ا ساظ ز لت احط ه فی حىوطا ی ذ ة احط هخجت ثط ت ؾؼ ثرف هبلی وك ض ب زاضز وك ض زضحبل ت ؾؼ ت ؾؼ یبفت ؾحبثی وىبضاى )392( زاییوطینظاز ثرت وك ض بي ه ترت ػ ؾبظهبى وىبضي اؾالهی تؿ یل تزبضي ث ج ز ف بي وؿت وبض آظازي تزبضي هبلی تؿ یل تزبضي آظازؾبظي تزبضي هبلی ثط ت ؾؼ هبلی احط هخجت هؼ بزاضي زاضز. )392( 2 تزبضت ثیيالولل افعایف ؾ ح تزبضت ضاؾتی )389( ؾبل 2007 وك ض بي زضحبل- ت ؾؼ )قبذم ب: ؿجت تزبضت ث ت لیس بذبلم زاذلی ؿجت نبزضات ث ت لیس آظازؾبظي تزبضي زض التهبز ایطاى وك ض بیی و التهبز آ ب اظ ه ظط تزبضت ز جبل ض ي تمبيب اؾت ثبػج افعایف ؾ ح ت ؾؼ 3 ه جغ: یبفت بي تحمیك بذبلم زاذلی( هبلی هیق ز.

9 ي ب ي ب 88 تاثیر آزادی اقتصادی بر ت سع بخص با کی ایراى 7. ر شض اسی زض ایي لؿوت ثب پیط ي اظ هجب ی ظطي ه بلؼبت ا زبم قس زض ظهی ت ؾؼ ثرف ثب ىی ت ؾ ؾ فیبى قب حجیت اهلل )203( بفط) 203 ( چ ضتبضیؽ وىبضاى )203( قب آثبزي حوطي )203( ل وىبضاى )200( هسل ثطآ ضزي هتغیط بي ث وبض ضفت زض آى ه ضز ثطضؾی لطاض ذ ا س گطفت. ( ) ) ( ث ثیبى زیگط ت ؾؼ ثرف ثب ىی تبثغ قبذم آظازي التهبزي ؿجت زاضایی ذبضری ثب ه هطوعي ث پبی پ لی ؿجت ثس ی ثرف ز لتی ث ثب ه هطوعي ث پبی پ لی طخ ؾ ز الؼی اؾت. زض ای زب ث ثطضؾی تبحیط هتغیط بي ثط یبز قس ثس ی بي ثرف غیطز لتی ث هزو ع ثس ی بي ثرف ز لتی غیطز لتی) )FD زاضایی بي ثب ه بي تزبضي ترههی ث ول زاضایی بي ؾیؿتن ثب ىی) )FD 2 ث ػ اى پط وؿی اظ قبذم ت ؾؼ ثرف ثب ىی پطزاذت هؼبزل )2( ثطآ ضز هیق ز و ایي هسل لگبضیتوی ث ز حطف L لجل اظ هتغیط ب ثیب گط ایي ه لت اؾت. ) 2( زض رس ل )2( ث ض هرتهط ث زالیل ا تربة قبذم بي ت ؾؼ ثرف ثب ىی اقبض هیگطزز. جذ ل 5. دالیل ا تخاب ضاخص ای ت سع بخص با کی - ضاخص ت سع هالی زاضایی بي ثب ه بي تزبضي ترههی ث ول زاضایی بي ؾیؿتن ثب ىی ثیب گط دالیل ا تخاب ضاخص ت ا بیی ایي ثب ه ب ثطاي تأهیي هبلی طح بي التهبزي ؾپطز پصیطي امز ی 2- كبىز س ا ویت ؿجی هؤؾؿبت هبلی ؾپطز پصیط لسضت -3 اؾتفبز اظ اؾ بي هبلی زض سایت پؽا ساظ ث ؾطهبی گصاضي 4- ظبضت قطوت ب اػوبل حبوویت قطوت ب تؼ سي ثطاي هسیطیت ضیؿه ث ثب ه هطوعي 5- ا ساظ - گیطي ا ساظ ثب ه ب ثطاؾبؼ زاضایی ثب ىی ؾیؿتن ثب ه ب -6 ته یطي اظ ا ساظ اؾ گطي 7- ث ػی ثیب گط زضر پؽا ساظ ربهؼ 8- اضظیبثی مف ثب ه تزبضي زض ضاث ثب ت ؾؼ اػتجبضي 9- ض س ایي قبذم ثیب گط وبضوطز ضقس ؾیؿتن ثب ىی اظ ظط حزن اضای تؿ یالت اػ بیی زض لبلت تؿ یالت لطوالحؿ ؾیؿتن ثب ىی ث ربهؼ 0- هؼیبضي ثطاي ا ساظ گیطي ػوك هبلی - ثیب گط زاضایی ي ب

10 ي ب ي ب فصل اه هذلسازی اقتصادی )سال ن ضوار 5»پیاپی 63«تابستاى 7>46( 89 دالیل ا تخاب ضاخص ثب ه ب ث ػی ویفیت وویت ذسهبت اضای قس ت ؾ اؾ هبلی - اظ ه نتطیي قبذم بي اضظیبثی ث ط ضي ثب ه ب و هطتج ثب ؾبذتبض هبلىیت آى ضاخص ت سع هالی ثس ی بي ثرف غیطز لتی ث هزو ع ثس ی بي ثرف ز لتی غیطز لتی ه جغ: یبفت بي تحمیك هیثبقس 2- اضظیبثی ه جؼی ثطاي تؿ ی ثس ی ز لتی غیطز لتی 3- وبضایی ؾیؿتن ثب ىی زض ث وبضگیطي اهىب بت ثرف ذه نی زض ثرف ت لیس زض ازاه ث ثطضؾی ػ اهل ه حط ثط ت ؾؼ ثرف ثب ىی پطزاذت قس اؾت: ضاخص 4 آزادی اقتصادی) TEF ( = جك تحمیمبت تزطثی هیت اى ثیبى زاقت وك ض بیی و ز لت آى ب ثطاي اضتمبء قبذم آظازي التهبزي یه ؾبذتبض چبضچ ة حم لی لب ی ضا ثطاي حفبظت اظ حم ق نبحجبى زاضایی ارطاي ػبزال لطاضزاز ب فطا ن زؾتطؾی ث پ ل ؾبلن ضا تؿ یل و س پ ل ثبحجبتی ضا اضی ز س اظ فؼبلیت ب اػوبلی و زض ا تربة بي قرهی هجبزل هؼب ي زا لجب آظازي ثطاي ض ز ث ضلبثت زض ثبظاض بي هحه الت وبض هساذل هیو س ذ ززاضي وبیس قب س افعایف ا گیع ؾپطز گصاضي افطاز ربهؼ زاضایی بي ثرف ثب ىی ذ ا ین ث ز ظیطا ث ج ز قبذم آظازي التهبزي ثب افعایف حؽ ؾپطز گصاضي افطاز ظهی ضا ثطاي اػتجبضز ی ث ثرف غیطز لتی افعایف زاضایی بي ثرف ثب ىی فطا ن هیآ ضز ه زط ث ت ؾؼ ثرف ثب ىی هیگطزز. ث بثطایي ه بثك ثب یبفت بي ؾ فیبى قب حجیتاهلل) 203 ( چ ضتبضیؽ وىبضاى )203( قب آثبزي حوطي )203( ال وىبضاى )200( ا تظبض ثط ایي اؾت و ث ج ز قبذم آظازي التهبزي تبحیط هخجت هؼ بزاضي ثط ت ؾؼ ثرف ثب ىی زاقت ثبقس. نچ یي ثبیس ذب ط كبى ؾبذت آهبض بي هطث ث آظازي التهبزي قبذم بي آى اظ Fraser Institute اؾترطاد قس اؾت. 5 سبت دارایی خارجی با ک هرکسی ب پای پ لی) FACB ( = پبی پ لی اظ حبنل روغ زاضایی بي ذبضری زاذلی ثب ه هطوعي اؾت و زاضایی بي ذبضری ثب ه هطوعي قبهل شذبیط اضظ شذبیط ال زاضایی بي زاذلی قبهل ه بلجبت اظ ز لت ه بلجبت اظ ثب ه ب ه بلجبت اظ ثرف غیطز لتی هیثبقس. ث بثطایي ثب افعایف زاضایی بي ذبضری ثب ه هطوعي ث ػ اى پكت ا پ ل ثب ه هطوعي Economic Freedom Total 2 Foreign Assets of The Central Bank to Monetary Base

11 8: تاثیر آزادی اقتصادی بر ت سع بخص با کی ایراى السام ث ا تكبض اؾى بؼ و ز ثب افعایف ه زط ث ت ؾؼ ثرف ثب ىی هیق ز. ث بثطایي ا تظبض ثط ایي اؾت و ؿجت زاضایی ذبضری ثب ه هطوعي ث پبی پ لی ثط ت ؾؼ ثرف ثب ىی احط هخجت هؼ بزاضي زاقت ثبقس )فطری 377(. نچ یي ثبیس ذب ط كبى ؾبذت آهبض بي هطث ث زاضایی ذبضری ثب ه هطوعي ث پبی پ لی اظ پبیگب آهبضي ثب ه هطوعي ایطاى اؾترطاد قس اؾت. 4 سبت بذ ی بخص د لتی ب با ک هرکسی ب پای پ لی) PSDCB ( = ثس ی ثرف ز لتی ث ثب ه هطوعي رعیی اظ زاضایی بي زاذلی ثب ه هطوعي هحؿ ة هیق ز و زض ت ؾؼ ثرف ثب ىی ا ویت ث ؾعایی زاضز. افعایف ثس ی ثرف ز لتی ث ثب ه هطوعي یب ث ػجبضت زیگط افعایف ه بلجبت ثب ه هطوعي اظ ز لت ه زط ث افعایف حزن پ ل زض ربهؼ هیق ز و زض ایي ن ضت ؾپطز گصاضى ثركی اظ پ ل رسیس ضا ث ن ضت اؾى بؼ عز ذ ز گ ساضي وطز ثمی آى ضا ث ن ضت ؾپطز ثب ىی عز ثب ه ب ؾپطز گصاضي هی وبی س ظهی ضا ثطاي ت ؾؼ ثرف ثب ىی فطا ن هیآ ض س )زا زي نوهبهی 388(. ث بثطایي ا تظبض هیض ز افعایف ؿجت ثس ی ز لت ث ثب ه هطوعي ث پبی پ لی ه زط ث ت ؾؼ ثرف ثب ىی ق ز)هبرسي گلطیع 368(. نچ یي آهبض بي هطث ث ؿجت ثس ی ثرف ز لتی ث ثب ه هطوعي ث پبی پ لی اظ پبیگب آهبضي ثب ه هطوعي ایطاى اؾترطاد قس اؾت. 5 رخ س د اقعی) RIR ( = زاضایی بیی هب س ؾپطز بي ثب ىی زاضاي ثبظز حبثت ه وئي ثس ى ضیؿه ثطذی زیگط هب س ا ضاق ؾ بم اضظ... زاضاي ثبظز به وئي وطا ثب ضیؿه ؿت س. اظ آ زب و افطاز زض ؾجس زاضایی بي هبلی ذ ز تطویجبت هرتلفی اظ پ ل مس ؾ بم ؾپطز ثب ىی ا ضاق هكبضوت ال اضظ ضا گ ساضي هیو س زضنسز ا تربة ؾجس زاضایی وبضا ؿت س. ث بثطایي افعایف طخ ؾ ز الؼی ا گیع افطاز ضا ثطاي ؾپطز گصاضي زض ثب ه ب افعایف زاز ه زط ث وب ف تمبيب ثطاي ؾبیط زاضایی ب هیق ز. طخ ؾ ز الؼی اظ اذتالف طخ ؾ ز ؾپطز ثب ىی ثب طخ ت ضم ث زؾت آهس اؾت. 3 ث بثطایي جك ه بلؼبت لی چ )996( اظ ری فط بزيویب )392( ا تظبض ثط ایي اؾت ثب افعایف طخ ؾ ز الؼی ظهی ت ؾؼ ثرف ثب ىی فطا ن ق ز. نچ یي آهبض بي هطث ث طخ ؾ ز الؼی اظ پبیگب آهبضي ثب ه هطوعي ایطاى اؾترطاد قس اؾت. Public Sector Debt to The Central Bank to Monetary Base 2 Real Interest Rate 3 D. Lynch

12 فصل اه هذلسازی اقتصادی )سال ن ضوار 5»پیاپی 63«تابستاى 7>46( 8; 8. برآ رد هذل تجسی تحلیل تایج پیف اظ ترویي الگ الظم اؾت پبیبیی هتغیط بي ه ضز ظط زض هسل ه ضز آظه ى لطاض گیطز و زض ایي ه بلؼ ثطاي ثطضؾی پبیبیی زاز بي ؾطي ظهب ی اظ آظه ى ضیك قس احس زیىی ف لط) ADF ( اؾتفبز قس اؾت. ظیطا زض ن ضتی و هتغیط ب پبیب جبقس ه زط ث ثط ظ هكىل ضگطؾی ى وبشة فطآی س تى یه التهبزؾ زی هوىي اؾت ه بؾت جبقس ترویي ضگطؾی ی ه زط ث ثطآ ضز بي ت ضزاض گوطا و س ق ز )ا گل گط زط ه ضز ظط آظه ى قس ؾپؽ ث ثطآ ضز هسل پطزاذت ذ ا س قس. 987(. اظ ایيض اثتسا پبیبیی هتغیط بي جذ ل 6. تایج آزه ى ریط احذ در سطح هتغیر ای ه رد هطالع % 43 هتغیر تعذاد قف ب ی آهار ADF هقادیر بحرا ی % 8 % 4-3/228-3/58-4/334-2/849 LFD - 3/23-3/584-4/343-2/625 2 LFD 2-2/623-2/983-3/709-2/25 2 LRIR - 3/228-3/58-4/334-2/86 LFACB - 3/228-3/58-4/334 - /667 LPSDCB - 3/228-3/58-4/334-2/876 LTEF ه جغ: هحبؾجبت هحمك تبیذ حبنل اظ ایؿتبیی هتغیط ب حبوی اظ آى اؾت توبم هتغیط ب ثب یه هطتج تفبيلگیطي ایؿتب قس ا س. لصا ثطاي ثطضؾی نا جبقتگی هسل اظ آظه ى نا جبقتگی ر ب ؿ ى 2 - ر ؾیلی ؼ 4 3 ثطاي تؼییي تؼساز ثطزاض بي نا جبقتگی اظ وویت بي آهبض آظه ى تطیؽ حساوخط همساض یػ اؾتفبز قس اؾت. فطو نفط زض ط ز آظه ى ػسم ر ز نا جبقتگی اؾت. تبیذ ایي آظه ى زض رس ل )5( گعاض قس اؾت و ثط هج بي ط ز آهبض ر ز یه ثطزاض نا جبقتگی زض ؾ ح R. F. Engle & C. Granger 2 Johansen Cointegration Test 3 Trace 4 Maximum Eigenvalue

13 8< تاثیر آزادی اقتصادی بر ت سع بخص با کی ایراى احتوبل 5 زضنس تبئیس قس اؾت. اظ ایيض فطو نفط هج ی ثط ػسم ن ا جبقتگی ضز هیق ز. جذ ل 7. تایج آزه ى ریط احذ در تفاضل هرتب ا ل هتغیر ای ه رد هطالع % 43 هتغیر تعذاد قف ب ی آهار ADF هقادیر بحرا ی % 8 % 4-2/625-2/626-2/625-2/624-2/624-2/625-2/989-2/992-2/989-2/986-2/986-2/989-3/723-3/73-3/723-3/76-3/76-3/723-3/323-3/52-5/825-4/654-4/96-5/ LFD LFD 2 LRIR LFACB LPSDCB LTEF ه جغ: یبفت بي تحمیك آزه ى هاتریس اثر) ) trace حذاکثر هقادیر یص ) ) max جذ ل. 8 هتغیر آزه ى فرضی صفر فرضی هقابل آهار ی آزه ى هقذار بحرا ی در سطح 8>% احتوال 0/0037 0/089 0/55 0/2078 0/029 0/396 0/3553 0/6 0/005 0/098 0/5654 0/ /889 47/856 29/7970 5/ / /5843 2/.36 4/ /888 47/856 29/7970 5/ / / /802 /060 36/ /368 4/92 0/ / /5969 7/9534 7/4544 r r 2 r 3 r 4 r r 2 r 3 r 4 r r 2 r 3 r 4 r 0 r r 2 r 3 r 0 r r 2 r 3 r 0 r r 2 r 3 trace max trace FD FD 2

14 فصل اه هذلسازی اقتصادی )سال ن ضوار 5»پیاپی 63«تابستاى 7>46( 93 هتغیر آزه ى فرضی صفر فرضی هقابل آهار ی آزه ى هقذار بحرا ی در سطح 8>% احتوال 0/0053 0/0656 0/6969 0/ / /5843 2/36 4/2646 4/ /6434 0/4990 7/4544 r r 2 r 3 r 4 r 0 r r 2 r 3 ه جغ: یبفت بي تحمیك max قبیبى شوط اؾت تؼساز لف بي ث ی ثب ت ر ث هؼیبض ق اضتع- ثیزعیي تؼیزیي قزس اؾزت. زض ازاه آظه ى تكریم نحت الگ اظ ظط اضیب ؽ وؿب ی طهبل ث زى روالت پؿوب س فطم تجؼی هسل وجؿتگی ؾطیبلی آظه ى گطزیس اؾت. تبیذ هطث ث آظه ى بي تكریم زض رزس ل )6( آهس اؾت. جذ ل 9. تایج آزه ى تطخیص FD 2 FD ع آزه ى تایج F: 2/44 Prob: 0/89 F: /86 Prob: 0/62 آظه ى فطم تجؼی هسل )آظه ى ضهعي( ثب ت ر ث آهبض F اضظ احتوبل فطو هج ی ثط زضؾت ث زى فطم تبثغ ترویي ظز قس ضا ویت اى ضز وطز. ث ؾ زلیل ت ظیغ پؿوب س طهبل اؾت: - لسض ه لك Prob:0 /0539 Prob: 0/05 آظه ى طهبل ث زى ثبلیوب س ب چ لگی ثیي 0/5 0/ اؾت 2- آهبض JB و ت ظیغ آى چی ز اظ چی ز رس ل زض ؾ ح %5 و چىتط اؾت 3 - احتوبل طهبل ث زى ثعضگتط اظ 5% اؾت. Prob:0/0958 Prob:0/509 آظه ى تكریم وؿب ی اضیب ؽ تبیذ آظه ى ایت كبىز س لج ل فطيی H0 هج ی ثط وؿب ی اضیب ؽ ثیي روالت پؿوب س هیثبقس. گبزفطي Prob : آظه ى 0/0205 تبیذ آظه ى ثطی - كبىز س ضز Prob : 0/02 DW: /884 ذ ز نثؿتگی DW: /236 H 0 فطيی هج ی ثط ػسم ر ز ذ ز وجؿتگی ثیي Brvsh- Godfrey

15 94 تاثیر آزادی اقتصادی بر ت سع بخص با کی ایراى FD 2 FD ع آزه ى تایج روالت پؿوب س اؾت و ثطاي ضفغ آى اظ ض تجسیل پطیؽ- ی ؿتي اؾتفبز قس اؾت. قبیبى شوط اؾت همساض ز ضثیي اتؿ ى ثؼس اظ ضفغ ذ ز وجؿتگی زض هسل ا ل ز م ث تطتیت ثطاثط /932 2/076 اؾت. ه جغ: یبفت بي تحمیك ثؼس اظ ا زبم آظه ى بي تكریم ث ه ظ ض ثطآ ضز نحیح هسل ث ترویي هسل هیپطزاظین: تبیذ حبنل اظ ترویي زض رس ل )7( حبوی اظ آى اؾت و قبذم آظازي التهبزي تبحیط هخجت هؼ بزاضي ثط ت ؾؼ ثرف ثب ىی زاضز زض حمیمت آظازي التهبزي ثب ایزبز ظبم لب ی وبضآهس اه یت حم ق هبلىیت زؾتطؾی ث پ ل ؾبلن آظازي تزبضي ت ظین ه بؾت ل ا یي ثبظاض اػتجبضي ثبظاض یط ي وبض وؿت وبض ثب حزن پبیی ی اظ فؼبلیت بي ز لت هیت ا س ظهی ضا ثطاي تز یع ه بثغ هبلی سایت ؾطهبی بي ا سن افطاز ث ؾوت فؼبلیت بي ت لیسي غیطز لتی فطا ن آ ضز ه زط ث افعایف ؾ زز ی ثرف بي ت لیسي افعایف زضآهس تم یت حؽ ؾپطز گصاضي ثب ىی زض ػو م افطاز ربهؼ افعایف زاضایی بي ثرف ثب ىی قس زض بیت ظهی ضا ثطاي ت ؾؼ ثرف ثب ىی فطا ن آ ضز. ؾ فیبى قب حجیتاهلل )203( چ ضتبضیؽ وىبضاى )203( ال وىبضاى )200( یع ایي ضاث ضا ه ضز اضظیبثی لطاض زاز ث ایي تیز زؾت یبفت ا س و اضتمبء قبذم آظازي التهبزي ه زط ث ت ؾؼ قبذم بي ثرف ثب ىی هیگطزز. جك تبیذ ترویي رس ل )7( یع هتغیط ؿجت زاضایی بي ذبضری ثب ه هطوعي ث پبی پ لی تبحیط هخجت هؼ بزاضي ثط ت ؾؼ ثرف ثب ىی زاضز. افعایف ؾ ن زاضایی بي ذبضری ثب ه هطوعي زض پبی پ لی ه رت افعایف ا تكبض اؾى بؼ هؿى ن گطزیس آى گب هطزم ثركی اظ پ ل رسیس ضا عز ثب ه بي تزبضي ؾپطز گصاضي هی وبی س. ث ایي تطتیت ث اظاي ایزبز ط پ ل رسیسي ت ؾ ثب ه هطوعي ثركی اظ آى ث ن ضت ؾپطز بي ثب ىی زض اذتیبض ثب ه بي تزبضي لطاض هیگیطز. ثب ه بي تزبضي یع ثركی اظ ؾپطز بي ؾپطز گصاضاى ضا ث ن ضت شذیط گ ساضي وطز ثمی آى ضا نطف اػ بي ام اػتجبض ث امگیط سگبى هی وبی س ه زط ث ت ؾؼ ثرف ثب ىی هیگطزز )فطری 377(. Prys- Winstone

16 فصل اه هذلسازی اقتصادی )سال ن ضوار 5»پیاپی 63«تابستاى 7>46( 95 جذ ل :. تایج برآ رد ع اهل تعییيک ذ ت سع بخص با کی FD 5 /688 )0/000( 0/09 )0/048( -0/52 )0/000( 0/034 )0/005( 0/78 )0/000( /9323 0/8493 0/826 36/64 FD 4 /557 )0/000( 0/02 )0/002( -0/299 )0/000( 0/08 )0/000( 0/276 )0/00( 2/076 0/977 0/905 72/46 هتغیر C LRIR LPSDCB LFACB LTEF Durbin-Watson R-Squared Adj R-Squared F ه جغ: یبفت بي تحمیك *اػساز زاذل پطا تع همساض p-valu ضا كبى هیز س. نچ یي تبیذ رس ل )7( حبوی اظ آى اؾت و ثب وب ف ؿجت ثس ی ثرف ز لتی ث ثب ه هطوعي ث پبی پ لی قب س ت ؾؼ ثرف ثب ىی هیثبقین ث ػجبضت زیگط افعایف پبی پ لی بقی اظ افعایف ثس ی بي ز لت ث ثب ه هطوعي ه زط ث وب ف اػتجبضز ی ث ثرف غیطز لتی وب ف ه بثغ ثب ىی قس ظهی ضا ثطاي هحس زیت ثرف ثب ىی فطا ن هیآ ضز. زا زي نوهبهی) 388 ( هبرسي گلطیع )368( یع ایي ه ضز ضا ه ضز اضظیبثی تبئیس لطاض زاز ا س. طخ ؾ ز الؼی یع اظ ه نتطیي ه لف بیی اؾت و توبیل ؾپطز گصاضي ػو م افطاز ربهؼ ضا زض ثرف ثب ىی تحت تبحیط لطاض هیز س. جك تبیذ رس ل )7( طخ ؾ ز الؼی تبحیط هخجت هؼ بزاضي ثط ت ؾؼ ثرف ثب ىی زاضز. ػلت ایي اهط ایي اؾت و افطاز زض ؾجس زاضایی ذ ز تطویجبت هبلی هرتلفی اظ رول پ ل مس

17 96 تاثیر آزادی اقتصادی بر ت سع بخص با کی ایراى ؾ بم ؾپطز بي ثب ىی ا ضاق هكبضوت... گ ساضي هیو س زض ا تربة ایي ؾجس زاضایی زضنسز آى ؿت س و حساوخط ثبظز ی ضا اظ زاضایی بي ذ ز وؿت وبی س. ث بثطایي ظهب ی و طخ ؾ ز الؼی افعایف هییبثس افطاز زضنس ثیكتطي اظ زاضایی بي ذ ز ضا ثطاي ؾپطز گصاضي زض ثرف ثب ىی نطف هی وبی س. زض ایي ن ضت ظهی ثطاي اػتجبضز ی ث ثرف غیطز لتی زض ح ظ ت لیس ت ؾ ثب ه ب فطا ن قس ه زط ث ت ؾؼ ثرف ثب ىی هیگطزز. اظ ری فط بزيویب )392( یع تبحیط ایي قبذم ضا ثط ت ؾؼ ثرف ثب ىی هخجت هؼ بزاض اضظیبثی و ز ا س. 9. تایج پیط اد ا اظ ه نتطیي اثؼبز ت ؾؼ هبلی ثرف ثب ىی اؾت و تبحیط ثؿعایی زض فطآی س تز یع پؽا ساظ ب ق بؾبیی فطنت بي ؾطهبی گصاضي هت عؾبظي ضیؿه زاضز. آظازي التهبزي ػبهل تؼییيو س زض ر ت ت ؾؼ ثرف ثب ىی اؾت و ثب افعایف زضر آظازي التهبزي ظهی ضا ثطاي تز یع ه بثغ هبلی تم یت حؽ ؾپطز گصاضي ثب ىی زض ػو م افطاز ربهؼ ثطاي سایت ؾطهبی بي ا سن آ بى ث ؾوت فؼبلیت بي ت لیسي فطا ن هی وبیس. ث بثطایي وك ض بیی و زاضاي ظبم لب ی وبضآهس اه یت حم ق هبلىیت پ ل ؾبلن آظازي تزبضي ت ظین ه بؾت ل ا یي ثبظاض اػتجبضي ثبظاض یط ي وبض وؿت وبض ثب حزن پبیی ی اظ فؼبلیت بي ز لت هیثبق س ثرف ثب ىی هیت ا س ثؿتط ه بؾت ضا ثطاي افعایف ه بثغ ثب ىی ثب تحطیه ا گیع ؾپطز گصاضي زض ثرف ثب ىی ایزبز ه بثغ ه بؾت ثطاي تبهیي ر ؾطهبی گصاضي بي غیطز لتی فطا ن آ ضز. جك ه بلؼبت ثؿیبضي اظ هحممبى ظیط بفط) 203 ( ال ؾبی ی )202( ل وىبضاى )200( ویفیت بز ب اظ رول آظازي التهبزي تبحیط لبثل هالحظ اي ثط ػولىطز ثرف ثب ىی زاضز اهب ث زلیل پب ث زى ایي ه ي ع زض ایطاى ظ زض هحبفل حم لی التهبزي ه بلؼبت ربهؼی پیطاه ى آ ب ن ضت گطفت اؾت. ث بثطایي سف انلی پػ ف ثطضؾی تبحیط آظازي التهبزي ثط ت ؾؼ ثرف ثب ىی اؾت و تبیذ هؤیس ایي هؿبل اؾت و آظازي التهبزي احط هخجت هؼ بزاضي ثط ت ؾؼ ثرف ثب ىی زاضز. نچ یي هتغیط بي ؿجت زاضایی بي ذبضری ثب ه هطوعي ث پبی پ لی طخ ؾ ز الؼی تبحیط هخجت هؼ بزاضي ثط تز یع ه بثغ هبلی تم یت حؽ ؾپطز گصاضي ثب ىی زض ػو م افطاز ربهؼ ثطاي سایت ؾطهبی بي ا سن آ بى ث ؾوت فؼبلیت بي ت لیسي زض بیت ت ؾؼ ثرف ثب ىی ایطاى زاضز. هتغیط ؿجت ثس ی ثرف ز لتی ث ثب ه هطوعي ث پبی پ لی یع تبحیط ه فی هؼ بزاضي

18 فصل اه هذلسازی اقتصادی )سال ن ضوار 5»پیاپی 63«تابستاى 7>46( 97 ثط ت ؾؼ ثرف ثب ىی زاضز. ث بثطایي ث ه ظ ض ت ؾؼ یبفتگی ثرف ثب ىی پیك بز هیق ز ز لت ثب تس یي ارطاي ل ا ی ی زض ر ت حوبیت اظ حم ق هبلىیت ارطاي ػبزال لطاضزاز ب حل فهل لبثل لج ل ز رب ج اذتالالت گبم ثطزاضز ثب اتربش ؾیبؾت ب ایزبز بز بیی وبضا ظهی ضا ثطاي طخ ت ضم پبییي ثبحجبت فطا ن آ ضز ثب ایزبز ف بي ه بؾت ثطاي ضا ا ساظي وؿت وبض ث ج ز ل ا یي ثبظاض وبض ثطاي تؿ یل ض ز ذط د ربث ربیی یط ي وبض حؽ ؾپطز گصاضي افطاز ربهؼ ضا افعایف ظهی ضا ثطاي اػتجبضز ی ث ثرف غیطز لتی افعایف زاضایی بي ثرف ثب ىی فطا ن آ ضز ه زط ث ت ؾؼ ثرف ثب ىی گطزز. نچ یي پیك بز هیق ز ثؿتط بي ه بؾجی ر ت اؾتفبز اظ هىب یعم ػطي تمبيب ر ت تؼییي طخ ؾ ز ثب ىی ه یب ق ز. ه بثغ - اظ ری ػالءالسیي فط بزيویب ػلیطيب )386(. اضظیبثی احطات ؾیبؾت بي آظازؾبظي هبلی تغییطات طخ ث ط ثب ىی ثط ت ؾؼ ثرف هبلی زض التهبز ایطاى )ثب اؾتفبز اظ تى یه.)VECM فهل به پػ ف بي التهبزي 7)4(: زاییوطینظاز ؾؼیس ثرت نبثط )392(. تبحیطپصیطي ت ؾؼ هبلی ضقس التهبزي اظ تؿ یل تزبضي ث ج ز ف بي وؿت وبض آظازؾبظي تزبضي هبلی )زض وك ض بي ه ترت ػ ؾبظهبى و فطا ؽ اؾالهی(. فهل به ػلوی-پػ كی ضا جطز التهبزي 2)6(: زا زي پط یع نوهبهی حؿیي )388(. التهبز پ ل ثب ىساضي. ا تكبضات زا كگب ق یس ث كتی ت طاى. ضاؾتی هحوس )389(. ثطضؾی ضاث ت ؾؼ هبلی تزبضت ثیيالولل زض وك ض بي زض حبل ت ؾؼ )ض یىطز ػلت هؼل لی همبیؿ وك ض بي نبزضو س غیط نبزضو س فت(. فهل به پػ ف بي التهبزي ایطاى 5)45(: ظاضػی غال وویزب ی اوجط )394(. ق بؾبیی پیفثی ی ثحطاى بي ثب ىی زض ایطاى. فهل به ػلوی- پػ كی هسلؿبظي التهبزي 9))29((: -23. ؾحبثی ث طام اػتهبهی ه ه ض اهیيپ ض ذبلس )392(. ثطضؾی احط حىوطا ی ذ ة ا ساظ ز لت ثط ت ؾؼ هبلی زض وك ض بي ه ترت. فهل به پػ ف بي ضقس ت ؾؼ التهبزي 3)2(: قب آثبزي اث الف ل فؼلی پطیؿب )389(. التهبز تزبضت یي 6)23-24(: -33. تبحیط ت ؾؼ هبلی ثط ث ط ضي ول ػ اهل زض ایطاى. فهل به

19 98 تاثیر آزادی اقتصادی بر ت سع بخص با کی ایراى نوسي ػلیحؿیي )389(. ت ؾؼ هبلی آظه ى فطيی ثبظ ث زى وعهب ی)تزبضي هبلی( التهبز ایطاى) (. فهل به ؾیبؾتگصاضي التهبزي )2(: فطری ی ؾف )377(. پ ل اضظ ثب ىساضي. كط ثبظضگب ی ت طاى. ه ؾؿ فطیعض )384(. قبذم آظازي التهبزي )تطرو : قیرب ی حؿیي(. ز هب به ثطضؾی بي ثبظضگب ی :)( هبرسي ػلی گلطیع حؿي )368(. پ ل ثب ه. هطوع آه ظ ثب ىساضي ت طاى. Baltagi, B. H., Demetriades, P. O. and Law, S. H. (2008). Financial development and openness: Evidence from panel data. Working Paper, No. 07. Chortareas, G. E., Girardone, C. and Ventouri, A. (203). Financial freedom and bank efficiency: Evidence from the European Union. Journal of Banking and Finance, 37(4): Cooray, A. (20). The role of the government in financial sector development. Economic Modelling, 28(3): Claessans, S. and Laeven, L. (2003). Financial development, property rights, and growth. The Journal of Finance, LVIII(6): Engle, R. F. and Granger, C.W.J. (987). Cointegration and error correction: Representation, estimation and testing. Econometrica, 55(2): Friedman, M. (200). Friedman on Friedman. Rivista Di Storia Economica, Società Editrice Il Mulino, (): Gerschenkron, A. (962). Economic Backwardness in Historical Perspective: A Book of Essays. Cambridge, MA: Belknap Press of Harvard University Press. Hafer, R. W. (203). Economic freedom and financial development: International evidence. Cato Journal, 33(): -26. Haan, J. and Sturm, J. (2006). How to handle economic freedom. Econ Journal Watch, 3(3): Kim, D. H., Lin, S. C. and Suen, Y. B. (200). Dynamic effects of trade openness on financial development. Economic Modelling, 27(): Kornai, J. (979). Resource-constrained versus demand-constrained systems. Econometrica, 47(4): Law, S. H. and Azman-Saini, W. N. W. (202). Institutional quality, governance, and financial development. Economics of Governance, 3(3): Low, S. W., Ghazali, N. A., Ramlee, S. and Mohd Said, R. (200). Economic freedom and banking development: The experiences of selected East Asian countries. Journal Pengurusan, 3: 7-8.

20 فصل اه هذلسازی اقتصادی )سال ن ضوار 5»پیاپی 63«تابستاى 7>46( 99 Levine, R. (2004). Finance and growth: Theory and evidence. NBER Working Paper, No Lynch, D. (996). Measuring financial sector development: A study of selected ASIA- PACIFIC countries. The Development Economies, XXXIV(): Miletkov, M. and Wintoki, M. B. (202). Financial development and the evolution of property rights and legal institutions. Emerging Markets Review, 3(4): Rajan, R. G. (2005). Has financial development made the world riskier?. NBER Working Paper, No Shahabadi, A. and Samari, H. (203). The Effect of economic freedom on bank performance. Iranian Journal of Economic Studies, (2): Sufian, F. and Shah Habibullah, M. (200). Does economic freedom foster banks performance? Panel evidence from Malaysia. Journal of Contemporary Accounting and Economics, 6(2):